Hiện nay trên mạng quảng cáo rất nhiều về loại thuốc Super Strength H3 với toàn những lời tâng bốc như “thuốc chứa Gerovital H3 đã được các bác sĩ trên toàn thế giới công nhận là một thần dược có thể đảo ngược được tiến trình của lão hoá giúp con người “cải lão hoàn đồng” để sống trường thọ từ 120, 130, 150 tuổi và… hơn nữa”! Nhưng xem kỹ bao bì của Super Strength H3, thấy có ghi “Dietary Supplement” tức đây là chế phẩm “bổ sung dinh dưỡng” hay là “thực phẩm chức năng” không hơn không kém.
Gerovital H3 là gì?
Gerovital H3 chính là procain, thuốc gây tê dùng lâu đời và nay rất ít dùng. Procain trước đây dùng ở dạng muối hydroclorid (biệt dược Novocaine) và phải tiêm để gây tê tiêm thấm dùng trong nha khoa (nhổ răng) và nay ít dùng do thời gian tác dụng ngắn và dễ gây sốc phản vệ. Hiện nay, đôi khi procain được dùng gây tê vùng, gây tê tuỷ sống, phong bế dây thần kinh giao cảm hoặc dây thần kinh ngoại biên để làm giảm đau trong một số trường hợp.
Vào những năm 1950, procain được nữ bác sĩ Anna Aslan thuộc viện Lão khoa quốc gia Rumani nghiên cứu và cho ra đời sản phẩm có tên là Gerovital H3 (viết tắt GH3) với thành phần chính là procain và một số chất khác (acid benzoic, kali metasulfit, natri phosphate…) Bác sĩ Aslan hy vọng đây là thuốc giúp “cải lão hoàn đồng” cho con người. Kết quả nghiên cứu trên súc vật ghi nhận, sau khi sử dụng sản phẩm này thì khả năng cải thiện tuổi thọ của chuột cống trắng tăng 18 – 21%, thông qua cơ chế ức chế các yếu tố làm lão hoá của cơ thể. Sản phẩm này khi đó chưa được ghi nhận thử nghiệm trên người nhưng đã sử dụng đại trà. Procain còn được gọi là vitamin H3 vì được tin rằng đó là yếu tố của sự sống (nghĩa của chữ “vitamin”) và khi đưa vào cơ thể người nó có tác dụng “thần kỳ” vì được chuyển hoá thành hai chất là para-amino benzoic acid (viết tắt PABA) và diethyl aminoethanol (DEAE). Từ những lời đồn đại, Gerovital H3 bắt đầu được truyền bá khắp nơi, chu du sang tận châu Mỹ. Gerovital H3 đã được thổi phồng là được sử dụng bởi những người nổi tiếng như Tổng thống Mỹ John F. Kennedy, tài tử điện ảnh gạo cội Kirk Douglas, hoạ sĩ siêu thực Salvador Dali… Có lẽ rất nhiều người đã sử dụng Gerovital H3 nhưng cho tới nay hoàn toàn không có báo cáo nào cho thấy là nó đã giúp con người sống thọ đến 130 – 150 tuổi như quảng cáo.
Từ khi được đưa vào thị trường tiêu thụ (năm 1951) cho đến thời kỳ vàng son (1960 – 1970), Gerovital H3 vẫn là chế phẩm gây rất nhiều tranh cãi. Có một số thử nghiệm lâm sàng ở Rumani ghi nhận chế phẩm có làm chậm quá trình lão hoá như làm sự tập trung, nhận thức ở người cao tuổi khá hơn, cải thiện giấc ngủ, giảm thiểu mỏi mệt kinh niên, kích thích ăn ngon… trong khi có rất nhiều công trình nghiên cứu cho rằng Gerovital H3 chẳng hiệu quả gì (so sánh với thuốc vờ – placebo chẳng có gì hơn). Ở nước ta, có một thời gian Gerovital H3 được một công ty dược phẩm trong nước bào chế và cho lưu hành nhưng không gây tiếng vang nào và nay thì không ai còn nhớ đến nó. Năm 1982, cơ quan quản lý Thực phẩm và dược phẩm Hoa Kỳ (FDA) cấm lưu hành Gerovital H3 vì thuốc không chứng minh được tác dụng.
Tin “thuốc tiên” là mất tiền
Trong chế phẩm Super Strength H3, các thành phần được quảng cáo và ghi trên bao bì hoàn toàn không giống Gerovital H3. Nó được ghi chứa paraamino benzoic axít (tức chuyển hoá chất PABA do Gerovital H3 khi vào trong cơ thể tạo thành, đã nêu trên) và dimethyl aminolethanol bitartrat (khác với chuyển hoá chất DEAE của Gerovital H3). Ngoài ra Super Strength H3 có chứa thêm một số axít amin như glutamin, tyrosin, taurin, chất được xem bổ dưỡng xương khớp là chondroitin, chất giúp chuyển hoá lecithin. Chỉ có các thành phần được ghi như thế nhưng chế phẩm này lại quảng cáo có sự kết hợp các chất bổ dưỡng, các axít amin, các vitamin, muối khoáng và vi lượng. Điều quan trọng hơn hết là không có bằng chứng hay nghiên cứu khoa học nào được thông tin để cho thấy thực phẩm chức năng này có khả năng cải lão hoàn đồng, giúp con người trường thọ.
Cho tới nay, vẫn chưa có thuốc hay chế phẩm nào có tác dụng thần kỳ “trường sinh bất lão”. Nhưng dựa vào những thành tựu đạt trong lĩnh vực nghiên cứu sức khoẻ, ta có thể tác động tích cực vào quá trình lão hoá, tức là tìm cách duy trì sức khoẻ, kéo dài tuổi thọ. Hãy thực hiện các biện pháp như: bảo vệ cơ thể với ô nhiễm môi trường; vệ sinh cá nhân đúng phép; dinh dưỡng hợp lý tức ăn uống đầy đủ chất, tránh quá thừa hoặc quá thiếu năng lượng (chú ý sử dụng nhiều các nguồn cung cấp chất chống oxy hoá là rau cải, trái cây tươi), tránh nghiện rượu, thuốc lá, phòng các bệnh viêm nhiễm, có cuộc sống lành mạnh để luôn thư thái, lạc quan, không bị stress và đạt tới điều gọi là “an nhiên tự tại”.
Đừng nghe lời đồn đại mà tìm mua những chế phẩm “cải lão hoàn đồng”, chỉ mất tiền vô ích mà thôi.
PGS.TS.DS NGUYỄN HỮU ĐỨC, Giảng viên chính bộ môn Dược lâm sàng, khoa Dược, đại học Y dược TP.HCM (SGTT)
http://www.docsachysinh.com/y-hoc-thuong-thuc/da-co-than-duoc-giup-song-toi-150-tuoi/