Hạnh Phúc Kỳ Diệu – Chương VII

Không Già, Bệnh Và Chết

Người Phật tử thường đọc kinh Tinh Yếu Của Sự Thấy Biết Chân Thật (Kinh Tinh Yếu Bát Nhã Ba La Mật Ða) có đoạn:

“Bồ Tát Quán Tự Tại
Khi Quán chiếu thâm sâu
Bát Nhã Ba La Mật
Bỗng soi thấy năm uẩn

Ðều không có tự tánh
Thực chứng điều ấy xong
Ngài vượt thoát tất cả
Mọi khổ đau ách nạn…”

Bồ tát Quán Tự Tại là đức Quán Thế Âm Bồ Tát khi Ngài nhìn rõ sự chân thật của mọi sự vật, gồm có phần vật chất và tinh thần, thì Ngài thấy rõ chúng có mặt vì do nhiều thứ nương tựa vào nhau mà có, như một hạt nguyên tử khinh khí (hydro) do một hạt nhân và một hạt âm điện tử kết hợp thành hay một cảm giác vui mừng xuất hiện là do con mắt chúng ta thấy một người quen mà chúng ta mong chờ. Hạt nguyên tử không phải tự nó có mặt riêng rẽ như vậy hay nỗi vui mừng của chúng ta tự nó có mặt riêng rẽ như vậy. Ðó là nhân (thứ này) hòa hợp duyên (thứ kia) mà thành một sự vật hay một cảm giác, một ý tưởng (quả) nơi ta.

Bản kinh còn nói rõ là khi có sự thấy biết chân thật thì biết rõ là đau khổ lâu nay vẫn đè nặng lượng trong lòng mình vốn không có thật và nhờ đó mà đạt được sự an vui tuyệt đối. Thực hành đạo Phật trong đời sống hàng ngày thì chúng ta thấy rõ ràng, trực tiếp tính rỗng lặng của mọi thứ phiền não và ở yên trong niềm an vui trong lành kỳ diệu ấy:

“Khi một vị Bồ Tát
Nương vào cái thấy biết chân thật
Thì tâm không còn chướng ngại
Khi tâm không còn chướng ngại
Thì không có sợ hãi
Xa lìa mọi cái thấy biết sai lầm
Và đạt được an vui tuyệt đối…”

Tâm Kinh trên còn nói rõ không có già, không có bệnh, không có chết. Trong đời sống thường ngày, chúng ta sợ hãi khi đối diện với những cái bất như ý như khi chúng ta mất đi sự trẻ trung, sức khỏe và một ngày nào đó cả sự sống nữa. Sự sợ hãi đó là hậu quả của những chướng ngại, những thứ ngăn chận làm cho chúng ta không thấy biết được con người an vui chân thật nơi chính mình. Khi thực hành tu tập chúng ta thấy rõ mình là một vũ trụ rộng lớn trong đó các hiện tượng nương tựa vào nhau mà xuất hiện, con người chân thật của mình, chân tâm, Phật tánh, tâm giác ngộ, tâm chân thật hay tâm giải thoát vẫn mãi mãi không có sinh ra, bệnh hoạn, già đi hay chết.

Tâm đó vẫn muôn đời trong sáng, rỗng lặng, rộng lớn, tinh sạch, bao la. Ðó gọi là cái thấy biết chân thật hay trí tuệ Bát Nhã Ba La Mật. Có điều chúng ta cần nhấn mạnh nơi đây là nhiều nhà khoa học về lượng tử hiện nay đã nhìn thấy toàn thể vũ trụ không còn là sự kết hợp thuần túy bởi những đơn vị vật chất “vô hồn” mà là thế giới sinh động kỳ diệu trong đó vật chất và tâm linh không còn là hai thức tách biệt nữa.

Ngay trong thế giới hiện tượng có thể quan sát được, chúng ta không thể tách lìa chúng ta với mọi thứ chung quanh chúng ta (vạn hữu) vì chúng ta cũng chính là vạn hữu là vũ trụ dù chúng ta đang kinh nghiệm rõ ràng một đời sống riêng biệt. Khi quay về với tâm trong sáng, bén nhạy, an lạc và tỉnh thức, chúng ta còn khám phá nhiều điều kỳ diệu khác.

Ðiều ấy, càng ngày các khoa học gia càng chứng minh rõ rệt như nhà hóa học được giải thưởng Nobel hòa bình năm 1977 Ilya Prigorine đã nói rõ thế giới quanh ta không phải chỉ có vật chất và phản ứng hoàn toàn theo những quy luật về vật lý hay hóa học duy nhất, như một bộ máy vô hồn. Thế giới quanh ta có rất nhiều điều kỳ diệu, như nhiều đài phát thanh mà chúng ta hiện chỉ bắt được một đài. Nếu chúng ta cứ bám vào sự hiểu biết một chiều này mà đạo Phật gọi là sự chướng ngại của thấy biết một chiều (sở tri chướng) thì chúng ta làm che mờ khả năng có thể bắt được nhiều làn sóng điện cho ta biết được nhiều sự kỳ lạ của nhiều đài khác.

Tâm Kinh Bát Nhã nói trên nói rõ không có già, bệnh và chết và thường được giải thích trên khía cạnh hoàn toàn tâm linh. Chúng ta đừng quên là tâm và vật vốn không hai (bất nhị) nên cái gì biểu hiện nơi phần tâm linh cũng biểu hiện nơi phần vật chất theo một dạng thức có thể quan sát được. Khoa học ngày nay dần dần khám phá sự nhiệm mầu đó dù đang còn rất sơ khai. Một trường hợp điển hình cho sự khám phá này là vào năm 1980 nhà tâm lý học Charles Alexander đã đến ba viện dưỡng lão ở vùng Boston để dạy cho độ 60 cụ già từ 80 tuổi trở lên về cách thiền quán, cách làm cho cơ thể nghỉ ngơi thoải mái, cùng các trò chơi để cho trí óc họ được bén nhạy. Sau một thời gian, các bác sĩ khám nghiệm và thấy họ gia tăng khả năng học hỏi, áp huyết thấp, có sức khỏe tâm thần, những thứ mà đúng ra phải giảm dần theo tuổi già.

Ðiều mầu nhiệm là ba năm sau nhà tâm lý học Alexander trở lại quan sát các cụ nói trên thì thấy tất cả nhóm các cụ già thực hành thiền quán, thân tâm buông xả thoải mái và học cách làm cho trí óc bén nhạy thì thấy nhóm này vẫn còn sống 100% với tuổi trung bình của nhóm là 84 tuổi. Còn nhũung cụ già không thực hành điều trên thì đến một phần tư ưđã qua đời. Dù kinh Bát Nhã chỉ nhấn mạnh Phật tánh vốn bất sanh bất diệt và sự vượt qua bờ mê để đến bến giác nhưng trạng thái tâm rỗng lặng tỏa chiếu đó giúp cho ta biết rõ sự liên hệ mật thiết giữa thân và tâm. Từ đó chúng ta thấy được phần nào sự “không có già, không có chết” biểu lộ trên bình diện vật chất dù cho còn là rất nhỏ bé trong giới hạn khám phá khoa học hiện nay.

Buông Bỏ Cái Thấy Biết Sai Lầm

Tâm kinh Bát Nhã nói đến làm sao diệt trừ những chướng ngại trong tâm do những ký ức, những cái nhớ, những cái biết sai lầm dính chặt trong lòng mình tạo ra những lo sợ đưa đến khổ đau. Ngài Quán Thế Âm được gọi là Bậc Vô Úy Thí, người đi ban tặng cho kẻ khác sự không sợ hãi để có được niềm an vui kỳ diệu.

Ở Hoa Kỳ, trên 40 triệu người bị chứng sợ hãi (phobia) làm cho đời sống của họ rất khó khăn: Người sợ nước, kẻ sợ mèo, sợ ở chỗ cao, sợ ở trong phòng, sợ ở ngoài trời, sợ lửa, v.v… Phẩm Phổ Môn của kinh Diệu Pháp Liên Hoa nói rõ nếu chúng ta nhất tâm niệm danh hiệu đức Quán Thế Âm khi bị rớt xuống hầm lửa thì không bị cháy. Sau khi thực hành Diệu Pháp Phổ Môn với sự thành tâm, định lực gia tăng và mọi sự sợ hãi đều tan biến, nhiều người có thể bước đi trên than hồng mà không bị phỏng. Những người này đã khám phá khả năng kỳ diệu của thân và tâm của họ: Con người có nhiều khả năng lạ lùng trong đó có khả năng sống đời lành mạnh, chữa lành bệnh tật, sống đời hạnh phúc và có thể thực hành nhiều điều kỳ lạ như đi trên lửa mà không bị phỏng, xóa tan mọi sự sợ hãi sai lầm làm họ lo lắng, sợ hãi.

Ðức Quán Thế Âm do đó được xưng tụng là vị Phật Bà ban cho chúng ta sự không sợ hãi và nếu chúng ta thành tâm hướng về ngài, quán tưởng hình ảnh ngài tỏa chiếu hào quang rực rỡ cùng niệm danh hiệu ngài thì bao nhiều điều tiêu cực, bao nhiêu sự tin tưởng sai lầm về giới hạn của con người chúng ta đều tan biến. Thực hành Diệu Pháp Thiền Tịnh, phương pháp linh diệu để bước vào cánh cửa rộng lớn của Phật tánh, để khám phá sự kỳ diệu của thân và tâm cùng lúc. Khi thực hành Diệu Pháp Thiền Tịnh, chúng ta quán thấy thân đức Quán Thế Âm chỉ là một khối ánh sáng trong suốt tỏa chiếu ánh sáng từ bi, trí huệ và hạnh phúc vô biên ra mười phương thế giới.

Sau khi chúng ta trì tụng câu thần chú vĩ đại và linh nghiệm nhất của Phật giáo và nhất là của Mật Tông Phật Giáo: Lục Tự Ðại Minh Chân Ngôn, câu thần chú linh nghiệm bậc nhất để xóa tan mọi sự thấy biết sai lầm, câu thần chú linh thiêng làm tan đi những chướng ngại như cho mình thiếu khả năng, sự thông minh hay hèn kém. Sau đó, phần tụng kinh nhắc nhở lời Phật dạy về khả năng trong lành, tươi sáng bao la của chúng ta. Tiếp đến là phần Quán Từ Bi, thấy rõ thân thể mình chỉ là khối ánh sáng trong lành, tinh sạch, an vui, tỏa sáng cùng với một tinh thần an vui kỳ diệu rồi sau đó tỏa chiếu tình thương yêu đến muôn loài.

Ðó là bước đầu của người thực hành Diệu Pháp Thiền Tịnh, cánh cửa rộng lớn của Phật đạo. Càng thực hành, càng thấy rõ khả năng lớn lao của đời sống nơi mình và nơi mọi thứ chung quanh để cùng hòa nhịp bước tiến với khoa học hiện nay đang mở một cánh cửa rộng lớn về sự hợp nhất giữa tâm và vật, và nhất là trong lãnh vực y khoa: chữa trị bệnh tật cho mình, phòng ngừa bệnh cho mình, duy trì một sức khỏe thể chất và tinh thần tối đa cùng thực hành hạnh Bồ Tát giúp người được an vui, lành mạnh và hạnh phúc chân thật.

Thích Phụng Sơn

http://thuvienhoasen.org